آشکار سازی و مدل سازی پدیده زمین لغزش به کمک تداخل سنجی راداری

وقوع زمین لغزش در بسیاری از کشورها پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در پی دارد. ایران به علت وجود کوهستان ها با شیب تند یکی از مناطق مستعد وقوع زمین لغزش است. از این رو شناسایی شیب های ناپایدار از اهمیت بسزایی برخوردار است. استفاده از روش های سنتی در پایش زمین لغزش ها مستلزم صرف وقت و هزینه زیادی است. تکنیک تداخل سنجی راداری ابزار ارزشمندی در پایش جابجایی های سطح زمین است. لیکن به دلیل وجود عدم همبستگی زمانی و هندسی که به ویژه مناطق کوهستانی را تحت تأثیر قرار می دهد، تکنیک تداخل سنجی راداری سنتی روشی کارا در پایش شیب های ناپایدار نمی باشد. یکی از روش هایی که به منظور کاهش محدودیت های این تکنیک وجود دارد روش تداخل سنجی راداری مبتنی بر پراکنش کننده های دائمی (ps) است که جابجایی را تنها بر روی پیکسل هایی که ویژگی های پراکنشی آن ها در طول زمان تقریباً ثابت است پایش می کند. لیکن ویژگی پراکنشی برخی پیکسل ها تنها در یک بازه زمانی نسبتاً کوتاهی ثابتند که فاز تداخل سنجی راداری آن ها تنها در این بازه زمانی معنی دار است که روش مورد استفاده در پایش جابجایی به کمک این پیکسل ها روش خط مبنای مکانی کوتاه (sbas) نام دارد. در این پایان نامه از این دو روش برای شناسایی و اندازه گیری جابجایی سالانه زمین لغزش های منطقه هراز در شمال ایران استفاده گردید. به این منظور از دو مجموعه تصویر راداری سنجندهenvisat در گذر بالا و پایین استفاده گردید. استفاده از تکنیک پراکنش کننده های دائمی منجر به شناسایی 16 زمین لغزش در منطقه مورد مطالعه گردید. موقعیت زمین لغزش های شناسایی شده در این منطقه با اطلاعات موجود در بانک زمین لغزش ایران تطابق کامل داشت. در بخش دوم این تحقیق به مدل سازی عوامل موثر بر وقوع زمین لغزش اختصاص پرداخته شده است. در این پایان نامه به منظور مدل سازی پدیده زمین لغزش از داده های مکانی نظیر زاویه و جهت شیب، ارتفاع فاصله از رودخانه ها، گسل ها و راه ها و پوشش گیاهی استفاده گردید. به منظور برقراری ارتباط و تعیین میزان تأثیر هر یک از این عوامل از داده های راداری حاصل از بخش اول تحقیق و سیستم استنتاج فازی- عصبی تطبیقی(anfis) بهره گرفته شد. استفاده از روش anfis امکان استفاده از قابلیت ها و مزایای هر دو روش شبکه عصبی و سیستم استنتاج فازی را فراهم می سازد. استفاده از داده های دقیق راداری در مدل سازی زمین لغزش سبب گردید که مدل سازی با دقت 94% به انجام برسد.